Ziekenhuislocaties

Bezwaarschrift bestemmingsplan “De Berg 2003, herziening ex artikel 30 van de WRO (2008)”, 10 juni 2008

Ruimtelijk

  1. De in het plan opgenomen Hoogbouw is strijdig met het voorlopig ontwerp stedenbouw(VOS).  In het voorlopig ontwerp stedenbouw opgesteld door Amer Adviseurs worden de kwaliteit van de karakteristieke kenmerken van de bebouwing en de groenelementen van de Berg als uitgangspunten genomen. Dit is goed gelukt door het benutten van het reliëf, de daarop geprojecteerde toekomstige verkaveling, de ontsluitingswegen en de drie groenelementen. De hoogbouw staat hiermee in schril contrast. Met uitzondering van de bebouwing bij het station (10 bouwlagen) en het ziekenhuis met 8 bouwlagen (niet passend volgens het vigerende Bestemmingsplan) komt hoogbouw op de Berg niet voor. Eerdere plannen voor hoogbouw in dit gebied zijn na bezwaren van omwonenden aangepast. (Voormalig ROG terrein aan de Utrechtseweg en de Terp aan de Heemskerklaan)

  2. De woontoren heeft geen functie als oriëntatie- of markeringspunt. Volgens de stukken wordt met de woontoren van 12 bouwlagen een oriëntatie- of  markeringspunt beoogd. Op geen enkele wijze is aangetoond dat een dergelijk punt gewenst is en daadwerkelijk kan functioneren. Stedenbouwkundig gezien wordt Amersfoort gekenmerkt door een radiale structuur gericht op het centrum. Daarin is de woontoren op deze plaats overbodig. Het belangrijkste oriëntatiepunt in de stad is en blijft de O.L.V. toren. Het plangebied is een toekomstig woongebied en vraagt niet om een oriëntatiepunt. De woontoren als markering van een belangrijke invalsweg (argument van de Gemeente) werkt niet omdat de toren vanaf de zuidelijke invalswegen grotendeels onzichtbaar zal zijn door de ontsluitingsstructuur van de wijk en het omvangrijke en hoge bomenbestand op de Berg.

  3. De plaats van de woontoren accentueert de ongewenste hoogte. De woontoren is op het hoogste punt van het plangebied, voor de ingang van het ziekenhuis gepland. Dat is aanmerkelijk dichter bij de Utrechtseweg dan het huidige ziekenhuisgedeelte van 8 bouwlagen. Doordat het ziekenhuis in de helling is geplaatst en daarmee lager staat dan de beoogde woontoren, oogt het ziekenhuis vanaf de Utrechtseweg als een gebouw van 6 verdiepingen terwijl alleen aan de zuidzijde 8  verdiepingen zichtbaar zijn. Dit betekent dat de woontoren aanzienlijk hoger wordt dan het ziekenhuis en vanaf de Utrechtseweg tweemaal zo hoog als het ziekenhuis zal gaan lijken.

  4. Nadelige werking van de woontoren op de omgeving. Een woontoren schaadt de privacy van de huidige bewoners in de directe omgeving evenals die van de toekomstige bewoners van de laagbouw in het plangebied. Ook zal er sprake zijn van schaduwwerking en windhinder. Door deze factoren heeft de hoogbouw negatieve invloed op de waarde van de  bestaande woningen in de omgeving en op de potentiële grondprijs van de overige kavels in het plangebied.

  5. Geen slanke maar plompe toren. In het VOS en Bestemmingsplan staat als uitgangspunt genoemd dat de woontoren een “slank gebouw” moet worden. Op de plankaart is een bouwvlak aangegeven dat voor maximaal 70 % bebouwd mag worden met 12 bouwlagen. Daarmee kan de footprint van dat gebouw ongeveer 25 bij 25 meter worden. De onderbouw omvat 3 bouwlagen waarmee voor de echte hoogbouw nog 9 bouwlagen met een totale hoogte van ongeveer 27 meter resteert. De verschijningsvorm van de hoogbouw benadert daarom een kubus in plaats van een slank gebouw.

  6. De bepalingen in de plankaart zijn onvoldoende om een slank gebouw te waarborgen, zeker nu er door de gemeente criteria voor “slank”zijn benoemd, waardoor er toetsingskader ontbreekt en rechtsonzekerheid wordt gecreëerd.

Voorschriften en plankaart

De wijzing in voorschriften met betrekking tot beschrijving van een slanke toren geeft onvoldoende rechtsbescherming. De plankaart en het bestemmingsplan laten meer bebouwing toe, zoals hierboven beschreven. We verzoeken u op dit punt de plankaart af te keuren.

Monumentenwet in relatie tot Beschermd stadsgebied

Bij de behandeling in 2003 van het Bestemmingsplan Berg heeft de Provincie opgemerkt dat ”de huidige bebouwing van het ziekenhuis terrein in maat en schaal geen samenhang bezit met het landschappelijke en relatief kleinschalige karakter van het Bergkwartier. Bij de herbestemming van dit gebied kan het een opgave zijn dit terrein meer in overeenstemming te brengen met de monumentale en landschappelijke waarden van het Bergkwartier”. In het vigerende Bestemmingsplan Berg wordt als een waardevol hoofdkenmerk van het Bergkwartier genoemd (art. 4 lid 2): “de homogeniteit in bouwstijl, maat en schaal van de 20ste eeuwse villabebouwing en de variatie in de groenstructuur”.

Beschermd stadsgezicht.

In 2004 heeft de gemeente Amersfoort een aanvraag ingediend om voor het Bergkwartier, “een laat 19de en 20ste-eeuws villagebied met architectonisch samenhangende bebouwing en een gevarieerde groenstructuur” de kwalificatie “Beschermd Stadsgezicht” te verkrijgen. Dit is in 2007 door het Rijk gehonoreerd. De monumentenwet uit 1988 omschrijft stads- en dorpsgezichten als “groepen van onroerende zaken die van algemeen belang zijn wegens hun schoonheid, hun onderlinge ruimtelijke of structurele samenhang dan wel hun wetenschappelijke of cultuurhistorische waarde…..”.

De bedoeling van een aanwijzing als beschermd stadsgezicht is de historische  karakteristieken te behouden en nadrukkelijk een plaats te geven in de toekomstige ontwikkelingen. Een massaal hoogbouwcomplex rijmt niet met het Beschermd Stadsgezicht de Berg.  Het appartementencomplex kan een lengte krijgen van ruim 100 meter en een hoogte van respectievelijk 12, 3 en 6 bouwlagen.  Door hoogteverschil in het terrein zal dit  vanaf de zuidzijde zelfs één à twee verdiepingen hoger zijn. Een zo groot en hoog appartementencomplex is strijdig met de aanwijzing van beschermd stadsgezicht waarmee beoogd wordt de historische karakteristieken te behouden en meer in het bijzonder de homogeniteit van de bebouwing, het kleinschalige en groene karakter van de wijk te behouden en te versterken. Het ministerie van OCW constateert in een schrijven van de Raad van Cultuur van  juli 2007 juist dat “beschermde dorps- en stadsgezichten vaak misbruikt worden voor ontwikkeling in plaats van bescherming te bieden”. Dat dreigt hier ook te gebeuren.

We concluderen dat de door ons geschetste ruimtelijke ontwikkeling, en met name het hoogte accent niet past in een dergelijk beschermd stadsgebied. We vragen uw bevoegdheid te gebruiken om dit onderdeel van het bestemmingsplan niet goed te keuren.

Financiën

Amersfoort heeft voor veel geld van de samenleving twee ziekenhuislocaties gekocht en verbind vervolgens vier locaties onderling door zogenaamde budgettaire neutraliteit. Dit is een onverantwoorde samenhang Hierdoor is bewaken van een goede ruimtelijke ordening ondergeschikt geworden aan het geld terug verdienen. De gemeentelijke overheid lijkt hiermee het pad van een ontwikkelaar op te gaan, zonder de belangen van de burger te bewaken. In de toezichthoudende rol van de Provincie zou hiertegen opgetreden moeten worden. We verzoeken u die rol te benutten en de gemeente hierop terug te fluiten.

Conclusie

De SGLA is van mening dat de voorschriften van het bestemmingsplan en plankaart op het onderdeel van het “Uit te werken gebied A”  bij de hoogbouw in 12 lagen moet worden afgekeurd