Parkflat De Lichtenberg in verzet tegen nieuwbouw

Deze fraaie boompartij moet worden opgeofferd voor de bouw van 71 appartementen in de vrije sector.

parklberg2
Het uitzicht vanuit de beide gebouwen van de Parkflat en vanuit het verzorgingshuis zal aanzienlijk verslechteren. Ernstiger is dat een geliefd wandelgebouw - aantrekkelijk vooral voor rolstoelers en rollatorgebruikers - zodanig wordt ingekrompen dat er niet méér overblijft dan een (groen) binnenplein. In de hoek van het plantsoen, dicht bij de oprijlaan naar de Parkflat, (Cavalerieweg), moet een zeven woonlagen tellend gebouw verrijzen dat het plantsoen volledig afsluit. Een wandeling rond het bestaande gebouwencomplex, het zogenaamde
" rondje Lichtenberg" ,  behoort dan tot het verleden. Men moet dan op z'n schreden terugkeren.  Aan de andere kant van het vrije sector-complex moet een gebouw van vijf woonlagen worden  opgetrokken. Dit gebouw nadert de A-flat tot op een afstand van  33 meter. Van die 33 meter gaan nog enkele meters af voor een  oprit naar een ondergrondse parkeergarage. Over "landelijk" en  "buiten wonen" gesproken!
parklberg3
Een artist impression. Op de voorgrond het zeven woonlagen telllende flatgebouw  dat het plantsoen afsluit en geheel links het vijf woonlagen tellende flatgebouw. Daarachter ligt de Parkflat.

Parkeerdruk

De parkeergarage biedt plaats aan niet meer dan 38 auto's, zodat veel wagens in de openlucht moeten worden geparkeerd. Het totaal aantal parkeerplaatsen wordt verhoogd van 226 naar 247 + overflow van 20. Dat is  boven de norm. Een sterke uitbreiding van het aantal bewoners betekent uiteraard een forse toeneming van het gemotoriseerde verkeer. In aanmerking genomen dat veel "Lichtenbergers"  als gevolg van leeftijd en labiele gezondheidstoestand uitermate kwetsbaar zijn, maakt de bewoners zich hierover ernstig zorgen.
In  dit verband moet ookmelding worden gemaakt van de geluidshinder die volgens verwachting van geraadpleegde deskundigen boven de maximale ontheffingswaarde komt te liggen. Dat een verzorgingshuis ooit een "rusthuis" werd genoemd, wordt dan een lachertje.
parklberg4
Wanneer het er door toeneming van het gemotoriseerde verkeer  op het terrein zo uit komt te zien, kam men maar beter thuisblijven! Vooral wanneer je in een rolstoel zit.

Woonkolos

Even critisch als tegenover de bouw van 71 vrije sector appartementen staat de Vereniging Parkflat De Lichtenberg tegenover het voornemen van Beweging 3.0 om de personeelsflat in het noordelijke gedeelte van het terrein te vervangen door een torenflat met 42 appartementen in de lagere huurklasse. Valt het in het algemeen te waarderen dat men ook voorzieningen wil treffen voor senioren met een bescheidener beurs, de voorgestelde omvang bestempelt de nieuwbouw tot een woonkolos die op een kleinschalig woonzorgterrein als de Lichtenberg volstrekt niet past. Daarvoor is het veel te dominant. De tegenwoordige bewoners van Parklfat, verzorgingshuis en verpleeghuis hebben zich nooit voorgesteld dat zij nog eens in een soort  "Manhattan aan de Eem"   zouden komen te wonen. Het ontworpen gebouw wordt bijna 36 meter hoog en omvat twaalf verdiepingen. Vanwege het feit dat de geplande woontoren acht meter opschuift, zal hoogstwaarschijnlijk een rij fraaie, hoog oprijzende  bomen worden gekapt. De afstand tot het B-gebouw van de B-flat wordt op een bepaald punt niet meer dan 20 meter. Opnieuw: over "landelijk wonen" gesproken! Het spreekt vanzelf dat de bewoners van de B-flat de onmiddellijke nabijheid van de "megaflat" als bedreigend ervaren en vrezen voor aantasting van hun privacy.

parklberg5
Links de bestaande personeelsflat  die plaats moet maken voor een woonkolos van ongeveer 36 meter hoogte (rechts). Daarin moeten 42 appartementen in de sector van de sociale woningbouw komen.
parklberg6
Links de B-flat en rechts de personeelsflat. Aangezien het geplande gebouw acht meter naar links opschuift, moet voor de rij bomen tussen de Parkflat en de nieuwbouw ernstig worden gevreesd.

Aan de voet van het te bouwen flatgebouw worden twintig parkeerplaatsen aangelegd. Een fraai uitzicht op blik zal dat opleveren! Deze parkeerplaatsen komen op een terrein dat is vrijgekomen door de afbraak van de barak "Boslust". Hierop zullen naar verwachting bomen worden geplant ter compensatie van de bomen die elders  "sneuvelen". De huidige bewoners van het Lichtenbergcomplex zullen daarvan de wasdom niet meer zien. Belangrijker echter is hoe dit stuk "middenterrein' zal worden ingericht. In een parkachtige aanleg kan de bewonersvereniging vooralsnog allerminst een compensatie zien van de schade die aan het plantsoen vóór de Parkflat wordt aangericht. Als wandelgebied zal  het gebied minder geschikt zijn  vanwege de hoogteverschillen ter plaatse. Dat geldt in elk geval voor de vele mindervalide bewoners. De hoogteverschillen op het terrein bedragen immers één tot anderhalve meter .

Vleermuizen

In de Parkflat kan men de verzuchting horen slaken: "Ach, waren we maar vleermuizen!" Of de voorzitter, Henk van der Molen, krijgt de honende vraag of hij er niet voor kan zorgen dat ook huurders van seniorenappartementen onder de Flora- en Faunawet komen te vallen.  Wat is namelijk het geval? Nader ecologisch onderzoek heeft uitgewezen dat op het terrein vijf soorten vleermuizen voorkomen, voor vier waarvan een uiterst streng beschermingsregime geldt, dat zelfs een Europees wettelijke grondslag heeft. Dat betekent dat ontheffing van de verbodsbepalingen in genoemde wet alleen wordt verleend als wordt aangetoond dat er voor de plannen van Beweging 3.0 geen alternatieven zijn én er sprake is van een dringende noodzaak van groot openbaar belang.
Wanneer de geplande nieuwbouw inderdaad als een groot openbaar belang wordt aangemerkt, zullen er ingrijpende maatregelen voor de vleermuizen moeten worden getroffen. Zo zal de lichtuitstraling van de flats langs de Cavalerieweg tot het uiterste moeten worden beperkt. De Cavalerieweg vormt namelijk de migratie- en foerageerroute van enkele soorten vleermuizen. Dat zijn volgens de wet "vaste verblijfplaatsen", waarop licht geen "ernstige belmmering" mag vormen. Derhalve zal aan de omvang en de plaatsing van de ramen van de appartementen speciaal aandacht moeten worden besteed. Voorts moet worden overwogen de buitenverlichting te voorzien van kappen, het gebruik van speciale lampen  en beperking van de brandduur.  Waar het gehele terrein van De Lichtenberg het jachtgebied van vleermuizen en andere 's nachts actieve diersoorten vormt, kunnen soortgelijke maatregelen ook van toepassing worden verklaard op de bollantaarns langs de paden. Het zal dan terwille van de vleermuizen donkerder op het terrein moeten worden. Voorzover vleermuizen op het terrein (zomer)verblijfplaatsen hebben - dat bleek het geva te zijn  in de tuinierswoning en in de personeelsflat - zal voor vervangende verblijfplaatsen moeten worden gezorgd. Dat kan gebeuren door bouw van vleermuiskasten en/of het aanbrengen van architectonische voorzieningen. Ja, vleermuizen zijn beschermd, op (hoge) leetfijd gekomen Amersfoorters niet! Wanneer je dit allemaal tot je door laat dringen, beginnen je oren als vanzelf te klapperen. Het moet niet maller", zeggen ze In Friesland.  Beweging 3.0 zou de maatregelen die ten behoeve van de vleermuizen moetn worden getroffen, "Operatie Fledermaus" kunnen noemen...

Geen overleg

Het bestuur van de bewonersvereniging betreurt het in hoge mate dat het nimmer tot goed overleg tussen hem en  de Raad van Bestuur van Beweging 3.0 is gekomen. De plannen werden weliswaar in grote lijnen aan de bewoners van het verzorgingshuis en van de Parkflat bekendgemaakt, maar tot een structureel overleg op bestuursniveau is het nooit gekomen, ondanks de pogingen die het bestuur daartoe al in 2007 heeft ondernomen. Van de indiening van de bouwplannen moest het bestuur via de griffie kennisnemen. Enkele maanden daarna, in augustus 2008, toonde de voorzitter van de Raad van Bestuur, drs. Bleijenberg, zich alsnog tot overleg bereid, maar dan alleen over concrete voorstellen tot aanpassing van de plannen. Toen het bestuur - uiteraard niet bestaande uit bouwkundigen - te kennen gaf voorkeur te geven aan een brede gedachtewisseling over het totaal van de plannen, brak Beweging 3.0 het contact bruusk af.

Inspraak

Met voldoening nam het bestuur van de bewonersvereniging na de zomer kennis van het voornemen van wethouder Ruud Luchtenveld van Ruimtelijke Ordening, Wonen en Verkeer om een inspraakprocedure te starten. Hij was - schreef hij aan de raad - tot de slotsom gekomen dat het toch wel  "een forse ingreep" betrof. Voordien had de bewonersvereniging al contacten met diverse raadsfracties gelegd. In het kader van de inspraak presenteerde de vereniging zich op dinsdagavond 7 november op Het Plein in het gemeentehuis, o.a. met een diaserie, waarvoor van de kant van de raadsleden en bezoekers veel belangstelling bestond. Vanuit de Parkflat was een relatief groot aantal bewoners naar het stadhuis getogen om daarmee te demonstreren hoezeer deze zaak hun ter harte gaat. Tijdens de presentatieavond werd aan de fractievoorzitters of de woordvoerders R.O. een fraai fotoboek overhandigd, dat de huidige en voorgenomen situatie treffend in beeld brengt. Voor of na deze avond stuurden vijf van de acht raadsfracties een afvaardiging naar De Lichtenberg om ter plaatse de situatie in ogenschouw te nemen  en  zich door het bestuur nader te laten voorlichten.

Officiële reactie

Op uitnodiging van het college heeft de Vereniging Parkflat De Lichtenberg binnen de daarvoor gestelde tijd - te weten vóór 15 oktober 2008 -  een inspraakreactie ingediend, waaraan voor deze publicatie een en ander is ontleend.  Ook van de kant van de Bomenstichting is een reactie ingediend. Bij brief van 27 november j.l. berichtte de griffier dat er thans op ambtelijk niveau aan een 'reactienota' wordt gewerkt. Deze nota zal het college, mogelijk in januari, behandelen en besluiten over een voorstel van de raad. De brief gaat dan verder: "De raad zal dus een besluit moeten nemen over het al dan niet starten van een artikel 19.1- procedure. Naar verwachting is dit begin 2009. Het is op dit ogenblik nog niet bekend of dit onderwerp eerst in De Ronde of rechtstreeks in Het Besluit wordt behandeld." (-) "Als de raad besluit de procedure te starten, dan legt het college het voorstel ter inzage voor zienswijzen. Vervolgens zal het college een verklaring van geen bezwaar v ragen aan de provincie."

Slotbeschouwing

In zijn inspraakreactie verzekert het bestuur van de bewonersvereniging B. & W. dat het zeker oog heeft voor het beleid van de rijksoverheid, volgens welk de intramurale zorg (zorg in instellingen) zo veel mogelijk door extramurale zorg (thuiszorg) moet worden vervangen. In het onderhavige geval zou De Lichtenberg als centraal punt dienst moeten doen. De schaal waarop men dit beleid ter plaatse wil verwezenlijken, is naar het oordeel van de Parkflatbewoners evenwel te groot, te massal, gezien de omvang van het Lichtenbergareaal - niet meer dan ongeveer 6 ha. Tegenover een redacteur van "De Stad Amersfoort" noemde  de voorzitter het plan "megalomaan" . De vereniging hoopt bij college en raad begrip te vinden voor het standpunt  dat de plannen van Beweging 3.0 ,zoas niet afgewezen, dan in elk geval geredresseerd en drastisch gereduceerd moeten worden. De (terecht trotse)  vaststelling dat  Amersfoort de groenste stad van Nederland - wat zeg ik? - van Europa is, schept ook op kleinschalig terrein verplichtingen. In zijn voorwoord voor het aardige boekje "Parken van Amersfoort" schreef wethouder Hans van Dalen van Stedelijk Beheer:

"De groengebieden, de gemeenschappelijke tuinen voor inwoners; voor iedereen hebben die plekken weer een andere functie en een andere waarde. Ik vind het daarom  essentieel om deze groene oases in de stad te koesteren en goed te onderhouden. Ik zet me er als wethouder voor in dat deze groene en sociale plekken in de stad van kwalitatief jhoog niveau zijn en blijven." Het komt er nu op aan dat het college de daad bij dit wijze woord voegt.
parklberg7
Op deze montagefoto ziet men in vogelvlucht hoe het terrein van De Lichtenberg er uit ziet wanneer de plannen van Beweging 3.0 zouden worden gerealiseerd.

Voor nadere inlichtingen:

Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.