Reactie op Digitale Raadsvergadering 21 april 2020

Aan de voorzitter van de Gemeenteraad van Amersfoort

Burgemeester L. Bolsius

p.a. Lucas Bolsius (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.)

  1. Griffie Amersfoort

Betreft: Digitale Raadsvergadering 21 april 2020

Amersfoort, 22 april 2020

Geachte Heer Bolsius,

Allereerst willen wij onze waardering uitspreken voor het feit dat niet langer fysieke raadsvergaderingen worden gehouden, maar dat is gekozen voor de, in dit corona-tijdperk, veiliger manier van digitaal vergaderen. Wij willen ook onze waardering uitspreken voor alle inzet die hiervoor is gepleegd. Het vergt van iedereen veel inzet en energie om dit soort dingen voor elkaar te krijgen.

Desondanks willen wij ook onze zorg uitspreken. De digitale raadsvergadering was blijkbaar voor de raadsleden prima te volgen; waarschijnlijk was dat een gesloten systeem. Voor de burgers van de stad lag dat volstrekt anders. In het begin ging het goed, maar daarna verslechterde het snel. Haperend beeld en geluid, op verschillende momenten zelfs geheel wegvallend geluid en bevroren beeld. De stemmingen over onderwerpen konden niet worden gevolgd en de uitkomsten van die stemmingen dus ook niet.

De spoedwet https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/wetsvoorstellen/detail?cfg=wetsvoorsteldetails&qry=wetsvoorstel%3A35424 geeft een aantal voorwaarden waaraan moet worden voldaan voor het houden van een digitale raadsvergadering. Zie ook https://www.raadsleden.nl/actueel/nieuws/de-spoedwet-digitale-besluitvorming-in-10-kernpunten :

  1. De spoedwet geldt voorlopig tot 1 september 2020. Daarna is het mogelijk om de termijn van de spoedwet te verlengen met telkens twee maanden;
  2. Digitale besluitvorming is geen verplichting. Wanneer gemeenteraden van mening zijn dat zij fysiek kunnen vergaderen, heeft dat de voorkeur;
  3. Voor een digitale vergadering moet meer dan de helft van het aantal raadsleden aanwezig zijn, wil er sprake zijn van een rechtsgeldige bijeenkomst;
  4. De digitale vergadering van de raad moet door de bevolking op afstand middels een live-verbinding kunnen worden gevolgd;
  5. Een digitale raadsvergadering kan alleen doorgaan wanneer elk raadslid afzonderlijk digitaal toegang heeft tot de beraadslagingen en de stemming;
  6. Een digitale raadsvergadering vereist ook dat alle raadsleden zichtbaar en hoorbaar kenbaar zijn op een manier dat hun identiteit kan worden vastgesteld;
  7. Bovendien gaat een digitale raadsvergadering alleen door als de voorzitter in staat is de orde te handhaven;
  8. Digitale besluitvorming kan plaatsvinden in de digitale vergadering voor onderwerpen waarvoor geen geheime stemming nodig is.
  9. Stemming met stembriefjes is ook mogelijk. De stembriefjes worden dan door ieder raadslid persoonlijk, per koerier of per brief ingeleverd bij de griffie na afloop van een digitale vergadering. De echtheid van de stem moet dan door de voorzitter kunnen worden gecontroleerd;
  10. De spoedwet om tot digitale beraadslaging en wettelijk goedgekeurde digitale besluitvorming toe te komen, is ook toe te passen voor de bijeenkomsten, die hun basis vinden in de Wet Gemeenschappelijke Regelingen (WGR).

Belangrijk in dit verband zijn nummer 4 en 6. In de Memorie van Toelichting, blz. 4 wordt gesteld dat het van belang is : “videoconferencing een raadsvergadering te faciliteren die door publiek via een livestream te volgen is. Dit laatste is van belang om de openbaarheid van de vergadering te waarborgen”. Hier wordt dus de nadruk gelegd op de livestream die te volgen moet zijn. Een achteraf vidio-verslag op de website plaatsten (wat altijd al gebeurde) is dus niet voldoende.

Vervolgens wordt in de MvT op blz. 5 hierop voortgeborduurd: “Een verbinding via videoconferencing is verplicht voor digitaal beraadslagen en besluiten. Alleen een audioverbinding is onvoldoende, omdat hiermee cruciale elementen van een beraadslaging wegvallen, zoals lichaamstaal en elkaar in de ogen kunnen kijken en het lastiger is vast te stellen dat alleen leden aan de vergadering deelnemen. Bovendien maakt een videoverbinding het veel overzichtelijker om zicht te hebben op eventueel wegvallende verbindingen bij een storing, zodat de gevolgen

voor de quora ook gecontroleerd kunnen worden voordat overgegaan wordt tot besluitvorming.

De artikelsgewijze toelichting maakt het belang van een openbare livestream nog eens duidelijk:

Daarom maakt het wetsvoorstel het niet mogelijk om zonder live-uitzending te beraadslagen.”

Een digitale raadsvergadering moet dus live te zien te zijn, openbaar te volgen en de stemmingen duidelijk zichtbaar.

Tijdens de digitale raadsvergadering is door verschillende burgers duidelijk gemaakt dat er problemen waren met deze wettelijke vereisten. De griffie erkende dat op Twitter en zei er mee bezig te zijn. Desondanks ging de raadsvergadering gewoon door. Door raadsleden is ons verteld, dat zij ook melding hebben gemaakt van de storingen terwijl de vergadering gewoon doorging. Ook het plaatselijk dagblad heeft melding gemaakt van de gebrekkige uitzending: https://www.ad.nl/amersfoort/amersfoortse-vuurdoop-met-digitaal-vergaderen-verzandt-in-gestotter-door-technische-problemen~affda4b2c/

Kortom wij maken ons ernstig zorgen over de kwaliteit van deze eerste digitale raadsvergadering. Door deze gang van zaken twijfelen wij ook aan de rechtsgeldigheid van de besluitvorming in deze digitale raadsvergadering.

Wij vinden het, net als u, belangrijk dat het democratisch proces op zorgvuldige wijze doorgang vindt op de wettelijk toegestane manier. Wij vonden het nodig om onze zorg met u te delen en zijn benieuwd naar uw reactie.

Met vriendelijke groet,

Namens de Samenwerkende Groeperingen Leefbaar Amersfoort (SGLA)

Peter de Langen, voorzitter