Inspreeknotitie over Vathorst West. SGLA d.d. 2 mei 2017

Inspreeknotitie over Vathorst West. SGLA d.d. 2 mei 2017

Geachte Raadsleden,

Wij willen u een aantal argumenten tegen bebouwing van Vathorst West voorleggen. Op basis van deze argumenten constateren wij dat deze locatie in feite ongeschikt is en daarom niet moet worden aangewezen als woonlocatie. In het Raadsvoorstel staan veel punten waaruit ook de ongeschiktheid van deze locatie blijkt. Wij verzoeken u daarom af te zien van nader onderzoek en de aan het onderzoek verbonden kosten, ad €250.000,-, te besteden aan nuttigere zaken in onze gemeente.

Onze argumenten tegen bebouwing

  1. Ligging achter de stort van Smink

Wie wil er wonen achter een stortplaats? En welke gemeente gaat een woningbouwlocatie ontwikkelen achter een stortplaats? Smink zal gezien de mogelijkheden binnen vigerend bestemmingsplan nog jaren door kunnen gaan met de ontwikkeling en/of uitbreiding van het bedrijf.

Smink speelde en speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van Vathorst-West. Smink is een innovatief bedrijf dat afval verwerkt en opslaat. Om te voldoen aan alle eisen die aan het verwerken van afval worden gesteld, zijn door het bedrijf grote investeringen gedaan, waarbij uiteraard de bedrijfscontinuïteit een belangrijke rol speelt. Voor Smink geldt dat het bedrijf zich niet aan de rand van de stad heeft gevestigd maar dat de stad naar het bedrijf is gegroeid. Bij de ontwikkeling van Vathorst-West moet worden uitgegaan van het feit dat de firma Smink haar activiteiten nog lange tijd voortzet. Er bestaan geenafspraken tussen het Amersfoortse gemeentebestuur en de firma Smink over de eindigheid van de activiteiten op en rond de vuilstortplaats. Evenals in het verleden (bijvoorbeeld met de baggerberging) is gebeurd, moet niet worden uitgesloten dat de provincie, als bevoegd gezag in deze, de taken die Smink binnen het provinciale milieubeleid vervult in de toekomst verder uitbreidt.

In december 1998 is de gemeenteraad een samenwerkingsovereenkomst met de firma Smink aangegaan. Smink werd de mogelijkheid geboden om binnen de milieucirkel van 250 meter rond de afvalberg een bedrijvengebied te ontwikkelen. Binnen het buffergebied van 250 meter in Vathorst-West is ruim de helft (ca. 15 ha) in eigendom van de firma Smink. Het buffergebied heeft geen woonbestemming. Intussen hebben zich aan de oostzijde van de afvalberg de eerste – grootschalige – bedrijven gevestigd, waarbij het eigen ontwikkelingsbedrijf van Smink de initiërende rol speelt. Het bedrijvengebied sluit aan op het geplande woongebied in Vathorst-West.

  1. Ligging buiten de rode contour

    In de Ruimtelijke Structuurvisie Provincie Utrecht zijn de bebouwingscontouren van de gemeenten precies vastgelegd en op kaarten aangegeven. Daarmee moet worden voorkomen dat het hele land met een te dichte bebouwing te maken krijgt. Om het gebied waar verstedelijking mag plaatsvinden is een ‘rode contour’ getrokken. Die rode contour markeert de grens tussen stedelijk en landelijk gebied. Voor het landelijke gebied mag een gemeente geen bestemmingsplan vaststellen dat verstedelijking toestaat. Dit hoeft echter niet zonder meer te betekenen dat verstedelijking op die plek helemaal onmogelijk is. Onder bepaalde omstandigheden kan een provincie ten behoeve van een bouwplan afwijken van de rode contour. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als blijkt dat voor een betere afstemming van woonmilieus meer ruimte nodig is. Provincies zullen daar echter gezien het doel van de rode contour terughoudend in zijn. De delen buiten de rode contour zijn aangeduid als landelijk gebied.

Vathorst West en Noord liggen buiten de rode contour

  1. Gevolgen voor de ecologische hoofdstructuur van Utrecht én Gelderland, de polderlandschappen, nationaal landschap, polder Arkemheen.

    Wij vrezen voor het behoud van de openheid en overige kernkwaliteiten van het gebied tussen de polder Arkemheen en Polder de Haar ten zuiden van Bunschoten. Bovendien moet de stedenbouwkundige uitwerking voorzien in voldoende waterberging.

  2. Ontsluitingsweg Vathorst West

    Er wordt onderzoek gedaan naar een extra aansluiting op de A1 in het kader van VERDER. Wij willen u wijzen op de bezwaren die hiertegen worden ingebracht door direct omwonenden. Zij hebben ons gemeld niet gehoord te zijn.

  3. Grondwaterpeil en bodemgesteldheid

De provincie Utrecht heeft een aanzienlijk areaal veenbodem. Afhankelijk van het aandeel veen of klei in de bodem daalt het maaiveld met een bepaalde snelheid. Ook wateronttrekking, grondwaterpeil, verbranding van veen1 en druk van buitenaf beïnvloeden de snelheid van bodemdaling. Door de daling en de ongelijke maaiveldhoogte die hierdoor ontstaat, ontstaan er knelpunten zoals versnippering van het watersysteem, slechte waterkwaliteit, wateroverlast en verzilting door zoute kwel uit de ondergrond. De provincie werkt aan het beperken van bodemdaling en een robuuster watersysteem via een gebiedsgerichte aanpak in grotere eenheden (polders, meerdere peilvlakken) en met een mix aan maatregelen. De provincie vraagt gemeenten om voor veengebieden die kwetsbaar zijn voor oxidatie in hun bestemmingsplannen een verbod op het uitvoeren van bodembewerking op te nemen. Het scheuren voor graslandverbetering is wel toegestaan. In Vathorst Noord en West bevindt zich een gebied dat gevoelig is voor bodemdaling en tevens een klein gebied dat kwetsbaar is voor oxidatie bij bodembewerking.

Mogelijk loopt er ook vervuild grondwater naar het noorden onder Vathorst West en Zevenhuizen door.

1 Bij een lage grondwaterstand, die nodig is voor ploegen en maaien, komt er veen droog te liggen. Dit geldt ook bij vrijmaken voor bebouwing. Hierdoor komt er zuurstof in de bodem en breken de oude plantenresten af tot CO2. Een hectare ontwaterd veen stoot per jaar evenveel kooldioxide uit als een auto die drie rondjes om de aarde rijdt.

  1. Economische uitvoerbaarheid. (besluit 26 januari 2010)

    In 2010 hebben de toenmalige gemeenteraadsfracties in een Ronde besloten de plannen voor Vathorst West in de ijskast te zetten vooral vanwege de economische onuitvoerbaarheid. De nabijheid van de vuilstortplaats en de noodzakelijke hoge woningdichtheid zullen het vinden van kopers voor de midden- en dure woningen bemoeilijken. Dit is niet veranderd t.o.v. 2010. Wij wijzen u ook op een aantal punten die in 2010 uit de zogenaamde Kooksessies zijn benoemd en die de economische uitvoerbaarheid moeilijker maken, zie http://www.ruimtexmilieu.nl/uploads/documents/kookboekvathorst%20aan%20tafel.pdf

    Vathorst West grenst aan de westkant van Vathorst en is 100 hectare groot. Het gebied bestaat voornamelijk uit weilanden. Directe buurman is het afvalverwerkingsbedrijf Smink. Korte toelichting:

    • Belangrijke ingrediënten zijn duurzame oplossingen en ontwikkelingen. Voor de grondexploitatie is geen rekening gehouden met minder opbrengsten als gevolg van duurder uitvallende bouw exploitaties. De verwachtingen zijn dat duurzame ontwikkelingen in de bouw uiteindelijk rendabel te realiseren moeten zijn en in ieder geval niet ten laste hoeven te komen van de grondexploitatie. Duurzame ontwikkelingen die extra ruimtebeslag vergen zullen echter wel een financiële druk leggen op de grondexploitatie. Die “ruimtereserveringen” zorgen voor faseringskosten en dienen hierbij meegenomen te worden. Dit is nog niet gebeurd.

    • Het creëren van een recreatief daklandschap2 zal behoorlijke extra bouwkosten meebrengen waarvan het de vraag is of deze rendabel te maken zijn.

    • De aankoop en inrichting van de “Sminkberg” is niet opgenomen in de grondexploitatie.

    • In de berekeningen is rekening gehouden met één ontsluitingsweg richting de A1. Een extra ontsluiting zorgt mogelijk voor extra kosten.

    • Voor alle varianten geldt dat in het ruimtegebruik rekening is gehouden met 5 ha voor voorzieningen en 10 ha voor de hoofdinfrastructuur.

    Alle scenario’s zijn in een voorlopige grondexploitatie doorgerekend, zodat een indruk is ontstaan van de haalbaarheid. En dat is niet positief. De voorlopige berekeningen van de gepresenteerde scenario’s hebben nog een negatief saldo met een bandbreedte van € -10 tot -20 miljoen. In de berekeningen is naast de kosten voor verwerving en bouw- en woonrijp maken, rekening gehouden met één ontsluitingsweg en de noodzaak tot het verleggen van een gasleiding en afkoop van de baggerproblematiek. In dit stadium van de scenario’s zijn echter nog niet alle ingrediënten meegenomen in de ramingen. In het vervolgtraject zullen bij de ontwikkeling van de ontwikkelingsmodellen de mogelijkheden voor optimalisatie onderzocht worden en de exploitaties sluitend gemaakt worden. Voor het beheer van Vathorst West wordt uitgegaan van het beheer voor Vathorst. In deze fase van planvorming zijn de mogelijke beheerskosten nog niet opgenomen.

    2 Zeer intensief bebouwd gebied met meervoudig ruimtegebruik: ontsluiting en parkeren onder, wonen, voorzieningen, werken boven, onderling gestapeld. Semi-privé of openbare buitenruimte als daklandschap.

  2. Niet meer bouwen in het buitengebied.

    Er is de laatste tijd door veel partijen gesproken over bouwen in binnenstedelijk gebied. Partijen schuwen zelfs de hoogbouw niet. Die partijen geven als argument: liever de hoogte in dan bouwen in het groen. Nu lijkt het er op dat er meer bestemmingen nagestreefd worden zijnde: én binnenstedelijk verdichten én de hoogte in én bouwen in Vathorst West. Dit komt de geloofwaardigheid van de politiek niet ten goede.

    De locatie van Vathorst West is ook wel erg ver van Amersfoort af. Het wordt bijna een los aanhangsel en zal nauwelijks een binding kunnen krijgen met Amersfoort.

  3. Eerst transformatie kantoren en De Hoef.

    O.i. zou eerst gekeken moeten worden of door een transformatie van kantoorgebouwen in het algemeen én woningbouw op de Hoef er voldoende woningen kunnen worden toegevoegd.

  4. Bouwen voor stad en regio, niet voor het hele land

    Wij zijn van mening dat niet voor heel Nederland gebouwd moet worden in Amersfoort. Argumenten als “Amersfoort is aantrekkelijk centraal gelegen” vinden wij niet relevant. Immers hoe meer inwoners van buiten de regio zich hier vestigen, hoe minder snel Amersfoortse en Regionale inwoners gehuisvest kunnen worden of kunnen starten op de woningmarkt. Een ongebreidelde groei zien wij niet zitten. Wij blijven pleiten voor de maat en schaal van Amersfoort. Daarbij moet ook rekening gehouden worden met de kracht van de wijken en dorpen in Amersfoort.

    De wijken en dorpen in Amersfoort hebben allemaal een eigen karakter en identiteit. Dit eigen karakter zou versterkt en bewaard moeten blijven i.p.v. doorbroken moeten worden. Het motto moet zijn: ‘ga uit van wat er al is’. De bestaande wijkindeling is sterk en dit schaalniveau kan heel goed aansluiten bij de ideeën en initiatieven van de eigen wijkbewoners. Kies liever voor meer kleinschalige initiatieven dan enkele heel grootschalige. De maat en schaal van Amersfoort moet leidend zijn. Dit betekent dat voor eventuele binnenstedelijke locaties vooral aan compacte laagbouw gedacht moet worden, met veel ruimte voor groen en speelgelegenheid. Ga voor behoud en versterking van groen!! Groene longen in de stad zijn belangrijk en wij pleiten daarom voor behoud en versterking daarvan.